288. มนุษย์ต้องรับผิดชอบทุกสิ่งที่เขากระทำหรือ
มนุษย์ต้องรับผิดชอบต่อทุกสิ่งที่เขากระทำอย่างรู้ตัวและเต็มใจ (1734-1737,1745-1746)
ไม่มีใครสามารถรับผิดชอบ (อย่างเต็มที่) ต่อบางอย่างที่เขากระทำภายใต้การถูกบังคับ กระทำด้วยความหวาดกลัว ด้วยความไม่รู้ ภายใต้อิทธิพลของยาเสพติด หรืออำนาจของนิสัยที่ไม่ดี ยิ่งบุคคลหนึ่งที่รู้เรื่องความดีและปฏิบัติสิ่งดี เขายิ่งออกห่างจากการเป็นทาสของบาป (รม 6:17; 1คร 7:22) พระเจ้าทรงปรารถนาให้บุคคลที่เป็นอิสระควร (สามารถที่จะ) มีความรับผิดชอบต่อตนเอง ต่อสภาพแวดล้อม และต่อทั้งแผ่นดิน แต่พระเมตตารักของพระเจ้าก็มีสำหรับผู้ที่ไม่เป็นอิสระด้วย ทุกๆวันพระองค์ทรงมอบโอกาสให้พวกเขาที่จะเป็นอิสระเพื่ออิสรภาพ