นักเรียนคาทอลิกชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ของโรงเรียนอัสสัมชัญ (บางรัก) ถามคำถามผ่านคุณพ่อวรยุทธ กิจบำรุง  มาให้ผมช่วยตอบ  ผมคิดว่าเป็นโอกาสดีที่จะนำมาทำความเข้าใจที่นี่  เผื่อมีบางคนสนใจ
มีหลายคำถามเกี่ยวกับ "บาป" แต่ผมคิดว่าควรเริ่มจากเรื่องดีก่อนคือ คุณธรรม (VIRTUE) เพื่อบิดามารดา ผู้ปกครอง  ครู และตัวเราเอง จะได้หันกลับมาสร้างภูมิคุ้มกันให้ชีวิต
ใน "คำสอนพระศาสนจักรคาทอลิก" กล่าวว่า  "คุณธรรมเป็นความพร้อมที่เป็นกิจนิสัยและมั่นคงที่จะนำพาสิ่งดีงาม เป็นเจตคติที่มั่นคงที่จะนำพาสิ่งดีงาม  เป็นเจตคติที่มั่นคงที่จะควบคุมการกระทำของตน จัดระเบียบกิเลส  และนำความประพฤติของตนไปตามเหตุผลและความเชื่อ  …คนที่มีคุณธรรมคือผู้ที่ปฏิบัติสิ่งดีงามอย่างเสรี" (ccc 1903 - 1810)
คุณธรรมหลัก มี 4 ประการ  คือ
1.ความรอบคอบ (Prudence)  รู้จักแสดงเหตุผลเพื่อแยกแยะสิ่งที่ดีงามแท้จริงในทุกสถานการณ์  และเลือกวิธีปฏิบัติที่เหมาะสม "คนรอบคอบมองดูว่าเขากำลังไปทางไหน" (สุภาษิต 14:15)
2.ความยุติธรรม (Justice) ประกอบด้วยน้ำใจมั่นคงแก่พระเป็นเจ้าและเพื่อนมนุษย์ ความยุติธรรมต่อเพื่อนมนุษย์  พร้อมที่จะให้ความเคารพนับถือสิทธิของแต่ละคน สนับสนุนความเท่าเทียมกันในเรื่องบุคคลต่างๆ และความดีงามส่วนรวม (อ่าน ลนต 19:15; คส 4:1)
3.ความกล้าหาญ (Fortitude)  คือกล้าตัดสินใจ กล้าทำสิ่งที่ดีงามและถูกต้อง ต่อต้านการทดลองใจและเอาชนะอุปสรรคต่างๆ ชนะความกลัว  แม้ปฏิเสธและต้องสละชีวิต เพื่อป้องกันสิ่งที่ชอบธรรม ถือว่า "พระเป็นเจ้าทรงเป็นกำลังและบทเพลงของพระเจ้า" (สดุดี 118:14)
4.ความมัธยัสถ์ (Temperance)  รู้จักยับยั้งความยั่วยวนของความสนุกให้พอประมาณ  ทำให้มีสมดุลในการใช้สิ่งต่างๆ ช่วยเราคุมน้ำใจเหนือสัญชาตญาณ  และรักษาความต้องการไว้ภายในขอบเขตของสิ่งที่มีเกียรติ
คุณธรรมเหล่านี้ได้มาโดยการศึกษาอบรม  โดยทางการกระทำที่มีเจตนาและมีความพากเพียรออกแรงจริงจัง… ด้วยความช่วยเหลือของพระเป็นเจ้า เราจึงพัฒนาบุคลิกและพร้อมจะปฏิบัติสิ่งดีงามเป็นคนที่มีคุณธรรมและมีความสุข
คุณธรรมมิใช่ "คุณ-น่ะ-ทำ"  แต่ฉันไม่ทำ คุณธรรมจึงเป็นเรื่องราวของเราช่วยกันทำ