ส่วนที่ 2 : คำชี้แจงเกี่ยวกับการแปล
คณะผู้แปลได้ประสบความยากลำบากไม่น้อยในการแปลพระสมณสารฉบับนี้เพราะต้นฉบับนั้นก็เข้าใจยากพอสมควร ดังนั้นในการแปลเป็นภาษาไทย เราจึงต้องระวังให้ความหมายของแต่ละประโยคสอดคล้องกับทัศนะทั่วไปของพระสมณสาร
อนึ่ง พระสมณสารนี้ได้สะท้อนให้เห็นความสามารถพิเศษของผู้เขียนเช่นเดียวกันกับบทความอื่นๆ ที่ทรงคุณค่า และเนื่องจากว่าเอกสารฉบับนี้เป็นผลงานเขียนที่มาจากวัฒนธรรมยุโรป มีสำนวนวลี แนวความคิด และการเปรียบเทียบต่างๆ ที่มักใช้กันในวัฒนธรรมดังกล่าว ดังนั้น จึงเป็นธรรมดาอยู่เองที่ผู้อ่านซึ่งเป็นคนไทยจะต้องรู้สึกแปลกใจไม่มากก็น้อยในวิธีแสดงความคิดที่แตกต่างจากคนไทย
มีข้อความที่เข้าใจยากอีกประเภทหนึ่งซึ่งผู้อ่านจะต้องพบไม่ว่าจะอ่านในต้นฉบับ หรือในฉบับที่แปลออกเป็นภาษาต่างๆ แล้วก็ตาม นั่นก็คือ ข้อความที่เข้าใจยากอันเนื่องมาจากว่าเป็นแนวคิดใหม่ สิ่งนี้อาจจะกระทบต่อทัศนะหรือแนวคิดที่เคยชินกันมาแต่เดิม ฉะนั้น ผู้อ่านจึงไม่ควรมองหาแต่แนวความคิดหรือวิธีการเสนอปัญหาตามแบบที่ตนเองคุ้นเคย ตรงกันข้าม ควรถ่อมตัวและเปิดใจต่อความคิดใหม่ๆ และควรตั้งคำถามต่อตนเองเพื่อจะได้สามารถเข้าใจแผนการของพระเจ้าเกี่ยวกับตนเอง ความรัก และครอบครัวได้ดียิ่ง
เป็นที่แน่นอนว่า วิธีการฟันฝ่าอุปสรรคที่ถูกต้องนั้น มักไม่อยู่ที่ว่า จะสามารถหลีกเลี่ยงได้อย่างไร หรือจะสามารถบิดเบือนอุปสรรคให้แปรเปลี่ยนเป็นรูปแบบที่ไม่เป็นอุปสรรคได้อย่างไร แต่จะเป็นสิ่งที่ดี ถ้าหากว่าพระสมณสารนี้ให้แรงบันดาลใจแก่คนจำนวนมากให้ลงมือเขียนบทความที่จะเป็นการอธิบาย การวิจัยหรือแม้แต่คำถาม ไม่ว่าผู้เขียนนั้นจะเป็นผู้ที่สมรสแล้ว พระสงฆ์ นักบวช ผู้สอนคำสอน จนถึง “ผู้ที่ห่วงใยต่อวิวัฒนาการของการสมรสและสถาบันครอบครัว” (ข้อ 1) ก็ตาม
ยังมีอีกวิธีหนึ่งที่อาจช่วยให้เข้าถึงพระสมณสารนี้ได้มากขึ้นก็คือ การอ่านพระสมณสารนี้หลายๆ ครั้ง เพราะการอ่านครั้งเดียว บางครั้งดูเหมือนว่าจะไม่พอ และเมื่อได้อ่านใหม่ครั้งใดก็ตาม จะพบแนวความคิดใหม่ๆ เกิดขึ้นทุกครั้ง พระสมณสารนี้ควรมีไว้ประจำทุกครอบครัวที่ปรารถนาจะดำเนินชีวิตตามแผนการของพระเจ้า และผู้อ่านจะอ่านข้อความต่างๆ ที่สอดคล้องกับเหตุการณ์ในชีวิตจริงที่ผู้อ่านก็กำลังประสบอยู่ เช่น เมื่อกำลังเตรียมการสมรส เมื่อสภาพแวดล้อมสร้างปัญหาให้กับความรัก เมื่อให้การอบรมสั่งสอนแก่ลูกๆ เมื่อลังเลใจว่าจะใช้วิธีการคุมกำเนิดดีหรือไม่ เมื่อต้องการมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคม เมื่อแสวงหาวิธีการสวดภาวนาที่ถูกต้อง เมื่อต้องการอุทิศตัวให้แก่บุคคลผู้เป็นที่รักอย่างสุจริตใจมากขึ้น ฯลฯ
พร้อมกันนี้ คณะผู้แปลขอแสดงความขอบคุณ รศ. กีรติ บุญเจือ และ รศ. เสรี พงศ์พิศ ผู้ให้คำแนะนำ และช่วยในการตรวจทาน ตลอดจนทุกท่านที่ได้มีส่วนช่วยให้โครงการแปลนี้สำเร็จลุล่วงไป โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าพระสมณสารฉบับนี้คงจะเป็นคู่มือของทุกๆ คน ที่ทำงานเพื่อประโยชน์ของครอบครัวอย่างแท้จริง
คณะผู้แปล