การอบรมสั่งสอนคุณค่าพื้นฐานของชีวิตมนุษย์
37. ในทุกวันนี้ ความยากลำบากต่างๆ ในกิจกรรมอบรมดูแลลูกมีมากยิ่งขึ้นเรื่อยๆ กระนั้นก็ดี พ่อแม่ยังต้องอบรมดูแลลูกด้วยความมั่นใจและความกล้า ให้ลูกๆ มีความคุ้นเคยกับคุณค่าที่จำเป็นในชีวิตมนุษย์ ลูกๆ ควรจะเจริญเติบโตโดยมีทัศนะที่เป็นอิสระเหมาะสมพอดีในการใช้สอยของที่เป็นวัตถุ และยินยอมเลือกดำเนินชีวิตตามแบบที่เรียบง่ายและเคร่งครัด โดยเชื่อมั่นในข้อความที่ว่า “คุณค่าของมนุษย์อยู่ในสิ่งที่เขา เป็น มากกว่าจะอยู่ในสิ่งที่เขา มี”
ถึงแม้จะต้องดำเนินชีวิตในสังคมที่สั่นคลอนและที่กำลังจะสลายไปเพราะความตึงเครียดและการชิงดีชิงเด่นซึ่งเกิดมาจากความแข่งขันอย่างรุนแรงระหว่างความโลภต่างๆ ของคนที่เชื่อแต่ใจของตนและเห็นแก่ตัวก็ตาม อย่างไรก็ดี ลูกๆ ก็ต้องประกอบด้วยจิตสำนึกในความยุติธรรมอันเที่ยงแท้ ซึ่งคุณค่านี้เพียงอย่างเดียวจะสามารถนำใจมนุษย์ให้เคารพนับถือศักดิ์ศรีความเป็นคนได้ แต่ยิ่งเหนือกว่านั้นอีก ลูกๆ ต้องประกอบด้วยจิตสำนึกในความรักที่แท้จริงนั่นคือ การเอาใจใส่และการรับใช้คนอื่นอย่างจริงใจด้วยความเสียสละ โดยเฉพาะอย่างยิ่งต่อคนยากจนและคนที่ขัดสนที่สุด ที่จริงครอบครัวเป็นโรงเรียนแห่งแรกและสำคัญยิ่งที่สอนคุณธรรมทางชีวิตสังคม ด้วยเหตุว่าครอบครัวรวมเป็นกลุ่มได้ก็เพราะความรัก ครอบครัวจึงตระหนักดีว่า การอุทิศตนเองนั้นเป็นแนวทางชี้นำและช่วยตนให้เจริญเติบโตได้ จิตตารมณ์แห่งการอุทิศตัวให้แก่กันและกันซึ่งเปรียบเสมือนเป็นวิญญาณของความรักระหว่างสามีภรรยานั้น ก็ยังปรากฏว่าเป็นแบบฉบับและบรรทัดฐานของการอุทิศตัวให้แก่กันและกันระหว่างพี่ๆ น้องๆ และระหว่างคนวัยต่างๆ ที่ร่วมชีวิตในครอบครัวด้วย อนึ่ง ความสัมพันธ์และการแบ่งปันทุกสิ่งทุกอย่างให้แก่กันซึ่งเป็นลักษณะปกติของชีวิตประขำวันในครอบครัวทั้งในยามสุขและยามทุกข์นั้น ก็เป็นวิธีการอบรมที่แน่นอนและเกิดผลมากที่สุดเพื่อนำลูกๆ เข้าสู่สังคมที่กว้างด้วยการปฏิบัติตามจิตสำนึกรับผิดชอบที่เกิดผลอย่างงดงามอีกด้วย
การอบรมสั่งสอนว่า ความรักเป็นการอุทิศตัว เป็นข้อพื้นฐาน ซึ่งพ่อแม่จะละเว้นไม่ได้เมื่อสอนลูกในเรื่องเพศศึกษาที่ชัดเจนและรอบคอบ วัฒนธรรมปัจจุบันเป็นส่วนใหญ่ลดคุณค่าของเพศมนุษย์ลงให้เป็นแต่เพียงเรื่องสามัญธรรมดา เพราะเข้าใจเพศและการปฏิบัติกิจกรรมทางเพศอย่างคับแคบและน่าสมเพช โดยนึกว่าเพศเกี่ยวข้องกับร่างกายและความสนุกสนานของผู้ที่เห็นแก่ตัวอย่างเดียวเท่านั้น เพราะฉะนั้นในหน้าที่อบรมสั่งสอนลูก พ่อแม่จะต้องตั้งเป้าหมายที่แน่นอนว่า เพศศึกษาควรเป็นการส่งเสริมความเป็นคนอย่างแท้จริงและอย่างครบบริบูรณ์ที่จริง เพศเป็นสมบัติของบุคคลในทุกทาง คือ ทางร่างกาย ความรู้สึก รวมทั้งวิญญาณด้วย และเพศแสดงความหมายลึกซึ้งของมันได้ก็ต่อเมื่อเพศเป็นเครื่องกระตุ้นคนให้อุทิศตัวเองในความรัก
การสอนเพศศึกษาซึ่งเป็นสิทธิและหน้าที่ขั้นพื้นฐานของพ่อแม่เอง จะต้องดำเนินไปตามการชี้แนะของพ่อแม่ ทั้งที่บ้านและที่สถานศึกษาซึ่งพ่อแม่ได้เลือกและสามรถควบคุมได้ ในโอกาสนี้ พระศาสนจักรยืนยันกฎเกณฑ์แห่งการทดแทนซึ่งโรงเรียนจะฝ่าฝืนไม่ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทุกครั้งที่โรงเรียนจะร่วมมือกับพ่อแม่ในการสอนเพศศึกษาตามเจตนารมณ์ของพ่อแม่เอง
เมื่อพูดถึงเรื่องเพศศึกษา จะละเว้นไม่พูดถึงการอบรมสั่งสอนเรื่องความบริสุทธิ์ไม่ได้ ความบริสุทธิ์นี้ คือ ฤทธิ์กุศลที่ส่งเสริมบุคคลให้บรรลุถึงวุฒิภาวะอันเที่ยงแท้และบันดาลให้บุคคลนั้น สามารถเคารพและยกย่อง “ความหมายของร่างกาย” ในฐานะที่เป็นสื่อระหว่างเพศทั้งสอง ยิ่งกว่านั้น พ่อแม่คริสตชนควรพยายามสังเกตสัญญาณแห่งพระกระแสเรียก และหมั่นสอนลูกว่า การถือพรหมจรรย์เป็นรูปแบบที่ยอดเยี่ยมของการอุทิศตัวเอง ซึ่งเป็นเนื้อแท้ของเพศมนุษย์
ด้วยเหตุว่า ในตัวบุคคล คุณลักษณะทางเพศและคุณค่าทางจริยธรรมเกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด การอบรมดูแลลูกจึงมีบทบาทที่จะช่วยเขาให้เรียนรู้และยกย่องบรรทัดฐานทางศีลธรรม ซึ่งบรรทัดฐานเหล่านี้เป็นเครื่องยืนยันอันจำเป็นและประเสริฐที่จะช่วยให้ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวกับเพศมนุษย์ได้เจริญเติบโตในตัวลูก ตามรูปแบบที่สมกับความเป็นคนผู้รับผิดชอบ
พระศาสนจักรจึงยึดมั่นในการต่อต้านกับเพศศึกษาในรูปแบบหนึ่งที่ขัดแย้งกับหลักเกณฑ์ของศีลธรรมที่แพร่หลายอย่างกว้างขวางซึ่งไม่มีความหมายอย่างอื่นนอกจากว่า เป็นการปูทางให้เด็กลิ้มรสความสนุกสนาน และเป็นการทำให้เขาต้องสูญเสียความสงบของจิตใจ รวมเป็นการเปิดประตูให้อบายมุขทุกชนิดเข้ามา แม้ในวัยที่ไร้เดียงสา