มธ 6.22-23 ประทีปของร่างกาย
ประทีปของร่างกายคือดวงตา ดังนั้น ถ้าดวงตาของท่านเป็นปรกติดี สรรพางค์กายของท่านก็จะสว่างไปด้วย แต่ถ้าดวงตาของท่านไม่ดี สรรพางค์กายของท่านก็จะมืดไปด้วย ฉะนั้น ถ้าความสว่างในท่านมืดไปแล้ว ความมืดจะยิ่งมืดมิดสักเพียงใด (มธ 6:22-23)
ความหมาย
- ตาเปรียบเสมือนหน้าต่างของบ้าน
- คุณภาพและปริมาณของแสงที่ส่องเข้ามาในบ้าน ย่อมขึ้นอยู่กับคุณภาพของกระจกหน้าต่าง
- แสงสว่างที่ส่องจิตใจและวิญญาณของเรา ย่อมขึ้นอยู่กับดวงตาฝ่ายจิตของเราแต่ละคนเช่นเดียวกัน
สถานะฝ่ายจิตที่ดีของดวงตา
“ถ้าดวงตาของท่านเป็นปรกติดี สรรพางค์กายของท่านก็จะสว่างไปด้วย”
คำ “ปรกติดี” ตรงกับภาษากรีก a`plou/j (haplous หรือคำนาม haplotēs )
[UBS] a`plou/j, h/, ou/n = sound, healthy; generous (ใจกว้าง, เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่)
ตัวอย่างการใช้คำ haplous ในพระคัมภีร์
- ท่านใดขาดปรีชาญาณ จงขอปรีชาญาณนั้นจากพระเจ้าเถิด พระองค์ประทานให้ทุกคนด้วยพระทัยกว้าง (a`plw/j) ยากอบ 1:5
- ผู้ที่ได้รับพระพรที่จะตักเตือน ก็จงตักเตือน ผู้ที่บริจาค ก็จงบริจาคด้วยความเอื้อเฟื้ออย่างจริงใจ (a`plo,thti) โรม 12:8
- ท่านจะมั่งคั่งบริบูรณ์ทุกประการ เพื่อจะแจกจ่ายได้อย่างใจกว้าง (a`plo,thta) ทานบริจาคของท่านซึ่งเราจะจัดแจกนี้จะทำให้มีการขอบพระคุณพระเจ้า 2 คร. 9:11
เราจะเพิ่มสมรรถภาพของดวงตาได้อย่างไร?
1. ใจกว้างในการตัดสินผู้อื่น
- ธรรมชาติของมนุษย์คือชอบคิดถึงผู้อื่นในทางร้าย
- ชอบซ้ำเติมความผิดพลาดของผู้อื่น
- กี่ครั้งที่เราทำลายชื่อเสียงของผู้อื่นในแต่ละวัน
- โลกจะน่าอยู่มากกว่านี้สักเพียงใด หากเราช่วยกันฟื้นฟูจิตใจของกันและกันด้วยการคิดถึงผู้อื่นและตัดสินการกระทำของเขาในทางที่ดี
2. ใจกว้างในการกระทำ
- ถ้าผู้ใดมีทรัพย์สมบัติของโลกนี้ และเห็นพี่น้องของตนขาดแคลน แต่ยังมีใจแคบต่อเขา ความรักของพระเจ้าจะดำรงอยู่ในผู้นั้นได้อย่างไร (1 ยน. 3:17)
- เขาขายที่ดินและทรัพย์สินอื่น ๆ แบ่งเงินให้ทุกคนตามความต้องการ(กจ. 2:45)
ตัวอย่างของพระศาสนจักรเริ่มแรก
- ในกลุ่มของเขาไม่มีใครขัดสน ผู้ใดมีที่ดินหรือบ้านก็ขายและมอบเงินที่ได้ให้บรรดาอัครสาวก เพื่อแจกจ่ายให้ผู้มีความเชื่อแต่ละคนตามความต้องการ (กจ. 4:34-35)
- ชาวมาซีโดเนียและชาวอาคายาต้องการทำบุญช่วยเหลือคนยากจนในกลุ่มคริสตชนที่กรุงเยรูซาเล็ม (รม. 15:26)
สถานะฝ่ายจิตที่ไม่ดีของดวงตา
“ถ้าดวงตาของท่านไม่ดี สรรพางค์กายของท่านก็จะมืดไปด้วย”
คำ “ไม่ดี” ตรงกับ ponhro.j (ponēros)
[UBS] ponhro,j, a,, o,n evil, bad, wicked, sinful; (noun evil person; Evil One [of the Devil]; to. pÅ what is evil, evil); guilty (of conscience); unsound (eye); bad, worthless (of fruit); malignant or painful (of sores); ovfqalmo.j pÅ envy, jealousy (Mk 7.22)
สาเหตุที่ทำให้ดวงตาไม่ดี
1. อคติ
- เป็นอันตรายต่อการ “ตัดสินใจ” มากที่สุด
- ทำให้มองไม่เห็นข้อเท็จจริง หรือถ้าเห็นก็ไม่เข้าใจ
ฉันทาคติ – ลำเอียงเพราะรัก
โทสาคติ – ลำเอียงเพราะโกรธ
ภยาคติ – ลำเอียงเพราะกลัว
โมหาคติ – ลำเอียงเพราะเขลา
- หนทางแก้คือหมั่นพิจารณาตนเอง
2. อิจฉา
- ความอิจฉาทำให้ความเป็นมนุษย์สับสนอลหม่าน และเป็นการปลดปล่อยสัตว์ร้ายในตัวมนุษย์ออกมา
- ที่ใดมีความอิจฉาริษยาและความทะเยอทะยาน ที่นั่นย่อมมีแต่ความวุ่นวายและความชั่วร้ายนานาชนิด (ยากอบ 3:16)
- ตัวอย่างเช่น คาอินฆ่าอาแบล เพราะ “พระเจ้าทรงพอพระทัยอาแบลและเครื่องบูชาของเขา แต่คาอินกับเครื่องบูชาของเขานั้น พระองค์ไม่พอพระทัย” (ปฐก. 4:4-5)
3. ทะนงตน
- ก่อให้เกิดความเสียหายเป็น 2 เท่า
- มองไม่เห็นตัวตนที่แท้จริงของตัวเอง
- มองไม่เห็นคนอื่นอย่างที่เขาเป็น
อันตรายของคนขี้อิจฉา หรือขี้เหนียว
- อยู่ร่วมกับตัวเองไม่ได้
- อยู่ร่วมกับผู้อื่นไม่ได้
- อยู่ร่วมกับพระเป็นเจ้าไม่ได้
ถ้าความสว่าง (ความใจกว้าง) ในท่านมืดไปแล้ว ความมืดจะยิ่งมืดมิดสักเพียงใด