พระเมสสิยาห์ (Messiah)
ชนชาติอิสราเอลต้องดิ้นรนต่อสู้เพื่อความอยู่รอดในยุคสมัยของตนเหมือนกับชนชาติอื่นๆ สิ่งที่แตกต่างก็คือความเชื่อในพระเจ้าองค์เดียว (Monotheism) เพราะชนชาติอื่นๆ ต่างก็มีพระเจ้าหลายๆ องค์ หลายรูปแบบ อิสราเอลเชื่อว่าพระเจ้าจะทรงช่วยเหลือให้พ้นภัยพิบัติต่างๆ และทำให้พวกเขาเป็นชนชาติที่ยิ่งใหญ่ นับแต่ยุคโมเสส เมื่ออิสราเอลได้รู้จักพระเจ้า พวกเขาก็อยู่ด้วยความหวังในทางปฏิบัติ พวกเขาหวังว่า พระเจ้าจะทรงส่ง “ผู้มีบุญ” ที่เรียกกันว่า เมสสิยาห์มาช่วย ความรู้สึกนี้มีมากในยามวิกฤติ โดยเฉพาะเมื่อแพ้สงครามและถูกข้าศึกยึดบ้านครองเมืองและจับไปเป็นเชลย ส่วนใหญ่ ผู้ที่ให้ความหวังและประกาศเรื่องพระเมสสิยาห์คือบรรดาประกาศก พระเมสสิยาห์มี 4 ลักษณะสำคัญ คือ
ก) พระเมสสิยาห์กษัตริย์ ประกาศกมักจะเปรียบพระเมสสิยาห์เป็นดาวิดองค์ใหม่ “พระเจ้าจอมโยธาตรัสว่า ในวันนั้นเหตุการณ์จะเกิดขึ้นคือเราจะหักแอกจากคอของเขาเสีย และเราจะระเบิดพันธนะของเขาเสีย และคนต่างชาติจะไม่ทำให้เขาเป็นคนรับใช้อีก แต่เขาทั้งหลายจะปรนนิบัติพระยาห์เวห์พระเจ้าของเขาทั้งหลายและดาวิดพระราชาของเขาทั้งหลายผู้ซึ่งเราจะให้เกิดมาเพื่อเขา” (ยรม 30:8-9) พระเมสสิยาห์จะทรงอำนาจเหนือแผ่นดินโลก (ดู อสย 11:10) แต่การปกครองของพระองค์จะแตกต่างไปจากกษัตริย์ทั้งปวงเพราะพระองค์จะไม่ทรงใช้กำลังและกองทัพ แต่จะทรงใช้สันติและความเที่ยงธรรม (อสย 9:5-6) พระองค์จะทรงบังเกิดมาในหมู่บ้านเล็กๆ ชื่อเบธเลเฮ็ม (มคา 5:1) จะเสด็จเข้าสู่นครหลวงของพระองค์โดยประทับบนหลังลา (ศคย 9:9) ทรงเป็นจอมราชันย์นำประชากรของพระองค์ให้รับใช้พระเจ้า
ข) พระเมสสิยาห์ประกาศก เนื่องจากประกาศกเป็นบุคคลที่มีเกียรติสูงส่งที่สุดในอิสราเอล เป็นผู้ประกาศพระวจนะของพระเจ้า ต่อสู้และทนทรมานเพื่ออุดมการณ์ทางศาสนา จึงไม่เป็นเรื่องที่แปลกที่พระเมสสิยาห์จะมีลักษณะของประกาศกด้วย โดยถือว่าเป็นประกาศกผู้ยิ่งใหญ่ที่สุด เป็นแบบอย่างของข้ารับใช้ของพระยาห์เวห์ (อสย 42:1-4, 49:1-6) บางครั้งได้รับการเปรียบเทียบกับโมเสสหรือเยเรมีห์ เพราะประกาศกองค์หลังนี้ได้รับการเลือกสรรจากพระเจ้า ตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา พระเมสสิยาห์ประกาศกจะถูกสบประมาท ถูกคุกคามและเบียดเบียนจนกระทั่งถูกประหารเหมือนลูกแกะน้อย จะเทียบได้กับโมเสสเพราะจะเปี่ยมไปด้วยพระจิตของพระเจ้า และนำประชากรของพระเจ้าไปสู่ความรอด โดยสละชีวิตของตนเองเป็นพลี
ค) พระเมสสิยาห์พระสงฆ์ เนื่องจากพระสงฆ์ในอิสราเอลมีความสำคัญไม่น้อยไปกว่าประกาศก พระเมสสิยาห์จึงได้รับเกียรติดังกล่าวด้วยเช่นกัน พระองค์ได้รับการเปรียบเทียบกับเมลคีเซเดกผู้ทรงเป็นกษัตริย์และพระสงฆ์ในเวลาเดียวกัน (สดด 109:10) หรือกับโยชูวาผู้นำชาวอิสราเอล กลับเข้าสู่แผ่นดินที่พระเจ้าทรงสัญญา โยชูวาเป็นทั้งผู้นำและสงฆ์สืบต่อจากโมเสส
ง) พระเมสสิยาห์แห่งวาระสุดท้าย (Apocalyptic Messiah) ระหว่างสองศตวรรษก่อนและหลังคริสตกาล ชาวอิสราเอลมีความเชื่อว่าอาณาจักรของพระเจ้าจะลงมาจากเบื้องบน ประกาศกดาเนียลกล่าวถึงเรื่องนี้ว่า “มีท่านผู้หนึ่งเหมือนบุตรมนุษย์มาพร้อมกับบรรดาเมฆสวรรค์.. ราชอาณาจักรของท่านเป็นราชอาณาจักรนิรันดร์ ซึ่งจะไม่สิ้นสุดไป และแผ่นดินของท่านเป็นแผ่นดินที่จะไม่ถูกทำลายเลย” (ดนล 7:13-14) ความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องนี้จะได้รับการสืบทอดในพันธสัญญาใหม่อย่างชัดเจนเช่นกัน
