บาปคืออะไร
เมื่อบุคคลหนึ่งเลือกกระทำผิด อันเป็นการกระทำที่นำสู่การตัดความสัมพันธ์กับพระเจ้า เราเรียกสิ่งนั้นว่า บาปหนัก (Mortal sin) อาจกล่าวเป็นคำพูดจริงๆ ว่า “ข้าแต่พระเจ้า ข้าพเจ้าชอบบางอย่างมากกว่าพระองค์” หรือกล่าวอย่างสั้นๆ ว่า เราแยกเป็นอิสระจากพระเจ้า
เงื่อนไขที่จะระบุว่าการกระทำของบุคคลหนึ่งนั้นเป็นบาปหนัก มีดังต่อไปนี้
1. เรื่องที่ร้ายแรง การกระทำนั้นต้องเป็นเรื่องที่ร้ายแรงในตัวเอง หรืออย่างน้อยบุคคลนั้นก็ต้องคิดไว้ก่อนแล้วว่า เป็นความผิดที่ร้ายแรง
2. มีความรู้ตัวดี บุคคลต้องรับรู้อย่างชัดเจนในเวลาที่กระทำว่าเป็นความผิดร้ายแรงและขัดกันกับพระเจ้า แต่ถ้าเขาลืม หรือกระทำพลาดไป หรือกำลังสับสนหรือตื่นเต้นมาก จนไม่สามารถคิดได้ชัดเจน ก็ไม่ถือว่าบุคคลนั้นทำบาปหนัก
3. มีเจตนากระทำ บุคคลต้องเลือกสิ่งที่รู้ว่าผิดอย่างอิสระ แน่นอนว่าบุคคลหนึ่งไม่สามารถเลือกได้อย่างอิสระในขณะที่หลับ หรือยังไม่ตื่นเต็มที่
เรื่องน่าเศร้าเกี่ยวกับบาปคือ บาปจะนำเราออกห่างจากพระเจ้า ผู้ทรงรักเราและเป็นผู้ที่เราจำเป็นต้องรัก หากเราต้องการมีความสุขแท้จริงตลอดไป และบาปยังทำให้เราเจ็บปวดในภายในด้วย เราต้องอยู่กับความผิดของเรา ทนกับความเจ็บปวดเพราะความเสียใจในสิ่งที่เราทำไปและผลที่ได้รับ ตัวเราเองเป็นเหตุแห่งความทรมาน ความไม่สงบ ความวิตกกังวลในชีวิตและจิตใจของเรา และในเมื่อเราไม่มีความสุขสงบในตัวเราเอง เราจึงไม่สามารถอยู่อย่างสงบสุขร่วมกับผู้อื่นได้นาน นอกจากนี้บาปยังเป็นตัวทำลาย แต่พระเยซูเจ้าได้ให้อำนาจและปัจจัยเพื่อชนะบาปแก่เรา
มีหลายสิ่งที่จิตสำนึกของเราบอกเราว่ามันผิด แต่เรารู้ว่ามันไม่ใช่ความผิดร้ายแรง ถ้าเราเลือกทำสิ่งนั้นอย่างอิสระ นั่นคือ เราได้กระทำบาปเบา (Venial sin)
บาปเบาทำให้เราพลาดโอกาสทำดี และเติบโตในพระหรรษทานและความรักของพระองค์ และหากเราเปิดใจลองในสิ่งที่ผิดเล็กน้อย นั่นคือ เรากำลังพัฒนานิสัยที่เลว ซึ่งจะทำให้เราทำดีได้ยากขึ้น แต่ง่ายขึ้นในการลองสิ่งที่เป็นบาปที่ร้ายแรง