จดหมายเศร้า

    ครั้งหนึ่ง แม่ม่ายชาวญี่ปุ่นผู้หนึ่งได้รับจดหมายจากลูกชายที่อยู่ต่างเมือง นางอ่านหนังสือไม่ออก จึงนั่งคอยที่หน้าบ้านเพื่อหาคนอ่านจดหมายให้ฟัง ไม่นานมีซามูไรหนุ่มเดินผ่านมา แม่ม่ายจึงขอให้ซามูไรช่วยอ่านจดหมายให้ฟัง ซามูไรอ่านจดหมายแล้วก็นั่งร้องไห้ แม่ม่ายตกใจถามว่าลูกชายฉันเป็นอย่างไร ซามูไรยิ่งร้องไห้หนักขึ้น แม่ม่ายเลยนั่งร้องไห้ตามไปด้วย

    พ่อค้าหาบเร่คนหนึ่งเดินผ่านมาเห็นซามูไรและแม่ม่ายนั่งร้องไห้อยู่ ก็มานั่งร้องไห้ด้วย ผู้คนทั้งหลายที่ผ่านไปมาก็แปลกใจที่สามคนนั่งร้องไห้อยู่ จึงมาช่วยกันปลอบถามว่าร้องไห้เรื่องอะไร พ่อค้าหาบเร่เล่าว่า “เมื่อปีที่แล้ว ฉันรับเครื่องปั้นดินเผาราคาแพงไปขาย แต่โชคร้ายสินค้าแตกหมด ตอนนั้นฉันอยากร้องไห้มาก แต่มัวยุ่งทำงานหาเงินมาชดใช้ค่าเสียหายเลยไม่มีเวลาร้องไห้ พอเดินมาเห็นสองคนนี้นั่งร้องไห้ ฉันนึกได้ว่ายังไม่ได้ร้องไห้เลย ก็มานั่งร้องไห้นี่แหละ”
    แม่ม่ายตอบว่า “ฉันได้รับจดหมายจากลูกชายที่อยู่เมืองไกล ฉันอ่านหนังสือไม่ออกจึงขอให้ซามูไรผู้นี้อ่านให้ฟัง ซามูไรอ่านแล้วก็ร้องไห้ คงเป็นข่าวเศร้าในจอหมาย ฉันก็เลยร้องไห้”
    ซามูไรเล่าว่า “เมื่อฉันยังเล็กฉันไม่ตั้งใจเรียน ฉันเลยอ่านหนังสือไม่ออก เมื่อแม่ม่ายให้ฉันอ่านจดหมาย ฉันนึกละอายใจที่อ่านไม่ออก เลยร้องไห้”