พระจิตเจ้าและพระวรกายของพระคริสตเจ้า
17. พระจิตเจ้าทรงรักษาพันธแห่งความเป็นหนึ่งเดียวระหว่างพระเยซูเจ้ากับพระศาสนจักรของพระองค์อย่างสม่ำเสมอ  พระองค์ประทับอยู่ในพระศาสนจักรดุจดังในพระวิหาร (ดู 1คร.3:16) เหนือสิ่งอื่นใด พระจิตเจ้าทรงนำพระศาสนจักรให้บรรลุถึงความจริงอันครบสมบูรณ์เกี่ยวกับพระ-เยซูเจ้า พระจิตเจ้ายังทรงมอบอำนาจให้พระศาสนจักรดำเนินพระพันธกิจของพระเยซูเจ้าต่อไป เริ่มต้นด้วยการเป็นสักขีพยานให้แก่พระเยซูเจ้าพระองค์เอง ซึ่งเป็นการทำให้พระสัญญาของพระเยซูเจ้าที่ทรงมอบไว้ก่อนสิ้นพระชนม์ และกลับคืนพระชนม์ ว่าจะทรงส่งพระจิตมายังสาวกของพระองค์ได้สำเร็จเป็นความจริงขึ้นมา “เพื่อเขาจะได้เป็นสักขีพยานให้แก่พระองค์” (ดู ยน.15:26-27) ผลงานของพระจิตเจ้าในพระศาสนจักรอีกประการหนึ่งก็คือ การที่ทรงยืนยันว่า บรรดาผู้มีความเชื่อเป็นบุตรของพระเป็นเจ้า และมีสิทธิ์ที่จะได้รับความรอด ความเป็นหนึ่งเดียวอย่างครบบริบูรณ์กับพระบิดาเจ้า (ดู รม.8:15-17) พระจิตเจ้าทรงประทานพระพรต่างๆ ให้แก่พระศาสนจักร ทรงบันดาลให้พระศาสนจักรเจริญเติบโตในความเป็นหนึ่งเดียวกัน ดุจกายเดียวที่ประกอบด้วยอวัยวะส่วนต่างๆ (ดู 1คร.12:4, อฟ.4:11-16) พระจิตเจ้าทรงบันดาลให้ประชาชน ซึ่งมีขนบ-ธรรมเนียมประเพณี ภูมิปัญญาและความสามารถที่แตกต่างกัน ให้มาเป็นหนึ่งเดียวกัน พระจิตเจ้าทรงตบแต่งพระศาสนจักรให้เป็นชุมชน แห่งการเป็นสักขีพยาน เป็นสักขีพยานให้แก่พระเยซูเจ้าองค์พระผู้ไถ่ อาศัยพระอานุภาพของพระองค์ (ดู กจ.1:8) ในแง่มุมนี้ พระจิตเจ้า ก็ทรงเป็นองค์ปฐมเหตุแห่งการแพร่ธรรม จากความจริงข้อนี้ บรรดาสมาชิกของสมัชชาจึงสามารถสรุปได้ว่า พระพันธกิจของพระเยซูเจ้าในโลกนี้ สำเร็จไปด้วยเดชะพระพลานุภาพของพระจิตเจ้าฉันใด “พระศาสนจักรก็ได้รับพระจิตของพระองค์เดียวกันนั้นจากพระบิดาและพระบุตร ในวันที่พระจิตเจ้าเสด็จมาเหนืออัครสาวก เพื่อทรงบันดาลให้พระพันธกิจแห่งความรัก และการรับใช้ของพระเยซูเจ้าในเอเซียครบบริบูรณ์” ฉันนั้น
    แผนการเพื่อความรอดของมนุษย์ ซึ่งเป็นแผนของพระบิดาเจ้านั้น มิได้สิ้นสุดลงด้วยการสิ้นพระชนม์  และการกลับคืนชีพของพระเยซูเจ้าเท่านั้น อาศัยพระพรแห่งพระจิตของพระคริสตเจ้า พระองค์ทรงมอบผลแห่งพระพันธกิจความรอดของพระองค์ โดยผ่านทางพระศาสนจักรให้แก่มนุษย์ทุกยุคทุกสมัย อาศัยการประกาศพระวรสาร และการรับใช้ครอบ-ครัวมนุษยชาติด้วยความรัก พระสังคายนาวาติกันที่สอง ได้กล่าวไว้ว่า “พระจิตเจ้าทรงเร่งเร้าพระศาสนจักร ให้ประกอบภาระหน้าที่ เพื่อให้แผนการของพระเป็นเจ้า ผู้ทรงสถาปนาพระคริสตเจ้าให้เป็นแหล่งความรอดของโลกทั้งโลก ได้สำเร็จไปอย่างครบบริบูรณ์ พระศาสนจักรได้รับอำนาจจากพระจิตเจ้า เพื่อกระทำให้ความรอดของพระคริสตเจ้าสำเร็จไปในโลก พระศาสนจักรยังเป็นเมล็ดแห่งพระอาณาจักรของพระเป็นเจ้า และเป็นความหวังล่วงหน้าในความสำเร็จขั้นสุดท้ายที่เปี่ยมด้วยความกระตือรือร้น เอกลักษณ์และพันธกิจของพระศาสนจักร ไม่สามารถแยกออกจากพระอาณาจักรของพระเป็นเจ้าได้ พระอาณาจักรซึ่งพระเยซูเจ้าทรงประกาศ และได้ทรงตั้งขึ้นในทุกสิ่งที่พระองค์ได้ตรัสและได้ทรงกระทำเหนือสิ่งอื่นใด ในการสิ้นพระพระชนม์และการกลับคืนชีพของพระองค์ พระจิตเจ้าทรงเตือนพระศาสนจักรว่า พระศาสนจักรมิใช่จุดหมายปลายทางของตัวเอง ในทุกสิ่งที่พระศาสนจักรเป็นอยู่และกำลังกระทำอยู่ พระศาสนจักรดำเนินไปเพื่อรับใช้พระคริสตเจ้า และความรอดของโลก ในสถานภาพแห่งความรอดในปัจจุบัน พระราชกิจของพระจิตเจ้าในบรรดาสิ่งสร้างในประวัติศาสตร์ และในพระศาสนจักร ล้วนเป็นส่วนหนึ่งแห่งแผนการนิรันดรของพระตรีเอกภาพ เหนือทุกสิ่งที่เป็นอยู่