ความเป็นหนึ่งเดียวกันในพระศาสนจักร
25. บรรดาพระสังฆราชผู้เข้าร่วมประชุมสมัชชาพิเศษเพื่อเอเซีย  ซึ่งมาร่วมกันกับผู้สืบตำแหน่งนักบุญเปโตร  เพื่ออธิษฐานภาวนาด้วยกันและทำงานร่วมกัน  ย่อมเป็นการแสดงออก  ซึ่งความเป็นหนึ่งเดียวของพระศาสนจักร อันประกอบด้วยคุณค่าแห่งความหลากหลายของพระศาสนจักรของแต่ละท้องถิ่น ซึ่งย่อมกระทำร่วมกันด้วยความรัก การที่ข้าพเจ้าอยู่ร่วมในการประชุมนั้น เป็นโอกาสที่ข้าพเจ้าได้ต้อนรับ  ได้มีส่วนร่วมในความชื่นชมและความหวัง ความยากลำบากและความห่วงใยของบรรดาพระสังฆราช  ซึ่งเป็นการปฏิบัติหน้าที่ของข้าพเจ้าอย่างลึกซึ้ง  อันที่จริงภายใต้ความเป็นหนึ่งเดียวกันในพระศาสนจักรนี้เอง ที่อำนาจสากลของผู้สืบตำแหน่งนักบุญเปโตรสำแดงออกอย่างชัดเจน  มิใช่เป็นเพียงการแสดงอำนาจการตัดสินเหนือพระศาสนจักรท้องถิ่นเท่านั้น  แต่เหนือสิ่งอื่นใดเป็นการแสดงออกซึ่งความเป็นนายชุมพาบาลอันสูงสุด  ที่มารับใช้ให้บริการความเป็นหนึ่งเดียวกันในความเชื่อและชีวิตของประชากรทั้งสิ้นของพระเป็นเจ้า บรรดาพระสังฆราชผู้ร่วมประชุมสมัชชาตระหนักดีว่า ตำแหน่งของผู้สืบตำแหน่งนักบุญเปโตรนั้น มีหน้าที่พิเศษในการให้ประกันและส่งเสริมความเป็นหนึ่งเดียวของพระศาสนจักร  “พวกท่านจึงยอมรับการบริการของกระทรวงต่างๆ และการบริการของสมณทูตต่อพระ-ศาสนจักรท้องถิ่น ด้วยจิตตารมณ์แห่งความเป็นหนึ่งเดียวกัน  จุดสำคัญของการบริการนี้ก็คือ  ความเคารพและเข้าใจที่บรรดาผู้ที่อยู่ใกล้กับผู้ร่วมงานของผู้สืบตำแหน่งนักบุญเปโตรได้แสดงต่อความหลากหลายอันถูกต้องของพระศาสนจักรท้องถิ่น และวัฒนธรรมต่างๆ  ตลอดจนประชาชนที่เขาได้เข้าไปสัมผัส
    พระศาสนจักรท้องถิ่นแต่ละแห่ง จะต้องยึดมั่นอยู่ในการเป็นสักขี-พยานแห่งความเป็นหนึ่งเดียวของพระศาสนจักร  ซึ่งนับเป็นแก่นแท้ของพระศาสนจักร บรรดาผู้ร่วมประชุมสมัชชาเลือกที่จะใช้คำอธิบายสังฆ-มณฑลว่า เป็น “กลุ่มชนที่เป็นหนึ่งเดียวกัน” (Communion of Communities)  ซึ่งมาร่วมกันรอบนายชุมพาบาล  มีพระสงฆ์ นักบวชและฆราวาส ต่างร่วมมือกันในการ “เสวนาแห่งชีวิตและจิตใจ”  อาศัยพระหรรษทานของพระจิตเจ้าทรงสนับสนุนจุนเจือ สังฆมณฑลเป็นแหล่งแรกที่วิสัยทัศน์แห่งกลุ่มชนที่เป็นหนึ่งเดียวกัน สามารถสำแดงออกเป็นรูปเป็นร่างขึ้นมาได้  ท่ามกลางสภาพสังคม  การเมือง  ศาสนา  วัฒนธรรม และเศรษฐกิจอันหลากหลายของเอเซีย เพื่อความเป็นหนึ่งเดียวในพระศาสนจักร  พระศาสนจักรท้องถิ่นแต่ละแห่งจะต้องเป็น “พระศาสนจักรซึ่งทุกคนต่างร่วมมือกัน” (Participatory Church) ดังที่ผู้เข้าร่วมประชุมสมัชชาเรียก กล่าวคือ พระศาสนจักรซึ่งทุกคนดำเนินชีวิตตามกระแสเรียกของแต่ละคน และประกอบภาระหน้าที่ของตน การที่จะเสริมสร้าง “ความเป็นหนึ่งเดียวแห่งพันธกิจ” และ “พันธกิจแห่งความเป็นหนึ่งเดียวกัน” นี้ สมาชิกทุกคนจะต้องยอมรับพรพิเศษของกันและกัน พยายามพัฒนาและใช้ให้เป็นประโยชน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ควรให้ฆราวาสและบรรดานักบวชชายหญิงมีส่วนร่วมมากขึ้น ในการวางแผนงานอภิบาล และในการตัดสิน โดยอาศัยองค์กรที่มีส่วนรับผิดชอบต่างๆ เช่น สภาอภิบาลวัดและการประชุมเขต
    โดยทั่วไปแล้วในแต่ละสังฆมณฑล วัด (เขตอภิบาล) ก็ยังเป็นที่ที่สัตบุรุษมาชุมกัน เพื่อความเจริญเติบโตในด้านความเชื่อ เพื่อดำเนินชีวิตตามรหัสธรรมแห่งความเป็นหนึ่งเดียวของพระศาสนจักร และมีส่วนร่วมในพันธกิจของพระศาสนจักร ดังนั้นพระสังฆราชผู้ร่วมประชุมสมัชชา จึงขอร้องให้บรรดานายชุมพาบาลได้แสวงหาหนทางใหม่ อันมีประสิทธิภาพในการดูแลสัตบุรุษ เพื่อให้ทุกคนโดยเฉพาะผู้ที่ยากจน มีความรู้สึกว่า พวกเขาเป็นส่วนหนึ่งของวัดนั้นอย่างแท้จริง และเป็นส่วนหนึ่งของประชากรทั้งหมดของพระเป็นเจ้า การวางแผนงานอภิบาลร่วมกับสัตบุรุษฆราวาส ควรเป็นเรื่องธรรมดาในทุกเขตวัด ที่ประชุมสมัชชาเลือกที่จะกล่าวถึงเยาวชน โดยเฉพาะ “การที่แต่ละวัดควรให้พวกเขาได้มีโอกาสมากขึ้น ในการพบปะสังสรรค์และมีความเป็นหนึ่งเดียวกัน... โดยมีกิจกรรมสำหรับเยาวชนที่เป็นระบบและมีชมรมเยาวชน” ไม่ควรมีผู้ใดถูกตัดออกจากการแบ่งปันในชีวิตและพันธกิจของแต่ละวัด เนื่องจากสถานะทางด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมือง วัฒนธรรมหรือการศึกษา ศิษย์ของพระเยซูเจ้าแต่ละคนต่างก็มีพระพรที่จะมอบให้แก่กลุ่มของตนฉันใด กลุ่มคริสตชนก็ควรแสดงความพร้อมที่จะรับผลประโยชน์อันเนื่องมาจากพระ-พรของแต่ละคนฉันนั้น
ในบริบทนี้จากประสบการณ์ของพวกท่าน บรรดาผู้เข้าร่วมประชุมสมัชชา จึงเน้นถึงคุณค่าของกลุ่มคริสตชนขั้นพื้นฐาน ว่าเป็นหนทางที่มีประสิทธิในการส่งเสริมความเป็นหนึ่งเดียวและการมีส่วนร่วมในกิจกรรมของวัดและในสังฆมณฑล และเป็นพลังอันแท้จริงในการประกาศพระ- วรสาร กลุ่มเล็กๆ เหล่านี้ จะช่วยให้สัตบุรุษเจริญชีวิตเยี่ยงกลุ่มชนผู้มีความเชื่อ อธิษฐานภาวนาและรักกันและกัน ดังเช่นกลุ่มคริสตชนรุ่นแรก (ดู กจ.2:44-47, 4:32-35) พวกเขามีจุดประสงค์ที่จะช่วยให้สมาชิกเจริญชีวิตตามแนวพระวรสาร ด้วยจิตตารมณ์แห่งความรักและการรับใช้ซึ่งกันและกันฉันพี่น้อง จึงนับเป็นจุดเริ่มต้นที่มั่นคงในการเสริมสร้างสังคมใหม่ เป็นการแสดงออกซึ่งอารยธรรมแห่งความรัก ข้าพเจ้าขอร่วมกับสมัชชาในการให้กำลังใจพระศาสนจักรในเอเซียว่า ที่ใดที่สามารถทำได้ ขอให้มองดูกลุ่มคริสตชนขั้นพื้นฐานนี้ว่า เป็นกิจกรรมในเชิงบวกแห่งการประกาศ พระวรสารของพระศาสนจักร ในขณะเดียวกันเพื่อให้กลุ่มคริสตชนบังเกิดผลอย่างแท้จริง พวกเขาจะต้องเป็นหนึ่งเดียวกับพระศาสนจักรท้องถิ่นและพระศาสนจักรสากล ตามที่พระสันตะปาปา ปอลที่ 6 ได้ทรงเขียนไว้ พวกเขาจะต้องเป็นหนึ่งเดียวกันด้วยความจริงใจกับบรรดานายชุมพา-บาล และคำสอนของพระศาสนจักร โดยอุทิศตนในการแพร่ธรรมเยี่ยงธรรมทูต โดยไม่ยอมแยกตัวอยู่โดดเดี่ยว หรือมุ่งทำตามอุดมคติของตนเอง กลุ่มคริสตชนเล็กๆ เหล่านี้มิได้ทำให้องค์กรและระบบที่มีอยู่แล้วต้องหดหายไป เพราะระบบต่างๆ เหล่านี้ ยังมีความจำเป็น เพื่อที่จะกระทำพันธกิจของพระศาสนจักร
    ที่ประชุมสมัชชายอมรับบทบาทของขบวนการรื้อฟื้นต่างๆ ในการเสริมสร้างความเป็นหนึ่งเดียว โดยเปิดโอกาสให้มีการสัมผัสกับพระเป็นเจ้าได้อย่างใกล้ชิด อาศัยความเชื่อและศีลศักดิ์สิทธิ์ เพื่อสนับสนุนการกลับใจ เป็นหน้าที่ของบรรดานายชุมพาบาล ที่จะนำและร่วมเดินทางตลอดจนให้กำลังใจกลุ่มต่างๆ เหล่านี้ เพื่อให้พวกเขาเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตพันธกิจของวัดและของสังฆมณฑล ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับชมรมและขบวนการต่างๆ ก็ต้องให้การสนับสนุนพระศาสนจักรท้องถิ่น และไม่เสนอตัวเป็นทางเลือกของระบบสังฆมณฑลหรือชีวิตในแต่ละเขตวัด ความเป็นหนึ่งเดียวกันจะเข้มแข็งขึ้น  เมื่อผู้นำขบวนการเหล่านี้  ร่วมมือกันกับนายชุมพาบาล ด้วยจิตตารมณ์แห่งความรัก เพื่อปะโยชน์สุขของทุกคน (ดู  1คร.1:13)