แผนกคริสตศาสนธรรม อัครสังฆมณฑลกรุงเทพฯ

CATECHETICAL CENTER OF BANGKOK ARCHDIOCESE

thzh-CNenfritjako

แนวทางการปฏิบัติของคริสตชนคาทอลิก
การกินเจ


ความเป็นมา
jjการกินเจ คือ การถือศีลไม่กินเนื้อสัตว์ หรือสิ่งใดที่มาจากสัตว์ และไม่กินผักที่มีกลิ่นฉุนทั้ง 5 ชนิด ได้แก่ กระเทียม หัวหอม กุยช่าย หลักเกียว (คล้ายกระเทียม แต่ต้นเล็กกว่า) และผักชี เพราะทำให้เกิดการกระตุ้นทางเพศ

กินเจ คือ ไม่กินของคาว คำว่าเจ มี 2 ความหมาย คือ
1. แปลว่า ไม่มีคาว
2. แปลว่า อุโบสก หรือการถือศีล

คำว่าเจี๊ยะเจ หรือเจี๊ยะแจ (จากหนังสือปทานุกรมจีน-ไทย โดยชวนเซียวโชลิต) มีความหมายดังนี้ เจี๊ยะ-แจ กินเจ กินกระยาบวช คือ ไม่กินของสดคาวและเผ็ดร้อน เช่น จำพวกเนื้อสัตว์ จำพวกพริก จำพวกเครื่องเทศ และจำพวกผักที่มีกลิ่นแรง ดังนั้น ถ้าจะกินเจสิ่งที่ต้องไม่กินคือ
1. ผักกลิ่นแรง 5 ชนิด
2. เนื้อสัตว์
3. ผัดเผ็ด ผัดพริก แกงส้ม ต้มยำ น้ำยำ น้ำพริกเจ ก็ต้องหมอเจี๊ยะ แปลว่า ห้ามทาน
4. ถ้าอยากทานส้มตำก็ทานได้ แต่ต้องไม่ใส่กระเทียม และพริก

ประเพณีกินเจเดือน 9 คือนิยมกินกันตั้งแต่วันที่ 1-9 ของจีน โดยนิยมกินล้างท้องก่อน 1 วัน โดยเนื้อหาสาระของการกินเจไม่ใช่เพียงแค่เพื่อทำบุญ หรือทำความดี แต่อีกวัตถุประสงค์หนึ่งของการกินเจ คือการกินเพื่อสุขภาพด้วย ความเชื่อทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ของจีนโบราณว่า การกินเนื้อสัตว์คือการสะสมพิษในรูปแบบหนึ่ง เพราะสัตว์ที่กำลังจะถูกฆ่าตาย ความกลัวตายจะทำให้สัตว์หลั่งสารพิษออกมาแพร่กระจายไปตามเลือดเนื้อของมัน การไม่กินเนื้อสัตว์ปีละ 9-10 วัน คนจีนเชื่อว่าจะช่วยขับล้างสารพิษพวกนี้ออกไป ขณะเดียวกันต้องไม่กินผักที่มีกลิ่นฉุนทั้ง 5 ชนิดในช่วงล้างพิษ ซึ่งต่างจากการกินมังสวิรัต คือ ไม่กินเนื้อสัตว์ แต่กินไข่ นม และผักทุกชนิด

ธรรมเนียมปฏิบัติในการถือศีลกินเจ คือ
1. การไม่กินเนื้อสัตว์หรือสิ่งใดที่มาจากสัตว์ เช่น นม ไข่ และไม่กินผักที่มีกลิ่นฉุนทั้ง 5 ชนิด ไม่กินรสจัด และของหมักดอง
2. การถือศีลครบถ้วน
3. การไหว้เจ้า คนจีนส่วนใหญ่นิยมไปไหว้เจ้าในช่วงเทศกาลกินเจ เพื่อขอพรและความเป็นสิริมงคล ส่วนเทพเจ้าที่นับถือและคนจีนส่วนใหญ่ไปหว้คือ “เก้าอ๊วงฮุดโจ๋ว” หรือ “เทพเจ้าทั้งเก้าของการกินเจ”
4. การสวดมนต์ที่ศาลเจ้า มีการนุ่งขาวห่มขาว แต่ถ้าเป็นโรงเจจะห้ามบุคคลที่ไม่ได้นุ่งขาวห่มขาวเข้า เพราะเป็นการถือศีลอย่างเคร่งครัด

แนวทางการปฏิบัติของคริสตชนคาทอลิก - การกินเจ
คริสตชนควรพิจารณาแยกแยะเรื่องการกินเจออกเป็น 2 ส่วนดังนี้
1. การกินเจ ได้แก่ การถือศีลครบถ้วน การกินอาหารเจเพื่อสุขภาพและเป็นการไม่เบียดเบียนสัตว์ คริสตชนคาทอลิกควรให้ความเคารพต่อแนวคิดเรื่องการกินเจของชาวจีน เพราะคริสตชนก็มีเรื่องการถือศีลอดอาหาร และการอดเนื้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเทศกาลมหาพรตเช่นเดียวกัน
2. พิธีการกินเจ เนื่องจากอาหารเจเป็นอาหารเพื่อสุขภาพและเป็นการไม่เบียดเบียนสัตว์ คริสตชนจึงทานอาหารเจได้ แต่ไม่สามารถไหว้เจ้า เพราะขัดต่อความเชื่อคริสตชน